ناصر ذاکری کارشناس اقتصادی در مصاحبه با خبرنگار اگزیم نیوز گفت: در کشور ما از خیلی وقت پیش دسترسی به تسهیلات بانکی به گونه ای تبدیل به رانت شده است و هرچقدر مشتری ها بزرگ تر باشند بیشتر می توانند وام بگیرند و از این فرصت های سرمایه گذاری در اقتصاد ایران استفاده نمایند، در حال حاضر بحث بدهکاران کلان نظام بانکی در واقع یکی از نتایج این رویکرد در نظام بانکی کشور ما بوده است.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اهمیت تامین مالی صنایع کوچک و متوسط، گفت: این نوع از پرداخت تسهیلات کلان به لحاظ منطقی به این معنی بوده است که در علم اقتصاد می گوییم هیچ چیزی بدست نمی آید مگر اینکه چیز دیگری از دست برود مثلا وقتی در کشوری سیستم بانکی به گونه ای طراحی می شود که متقاضیان و مشتریان بزرگش  برای طراحی پروژه های بزرگ وام می دهد منابع قطعا کشش لازم برای اعطای تسهیلات به مشتریان خرد و کسب و کارهای کوچک و متوسط را از دست می دهد و در نتیجه نمی تواند به اندازه کافی به این گروه از صنایع خدمات ارائه کند.در حالیکه مشتریان کوچک تر و صنایع کوچک می توانستند از تسهیلات بانکی استفاده بهینه تری داشته باشند و به نوعی شرایطی رقابتی برای کسب و کارهای کوچک و متوسط مهیا شود تا یک زنجیره انتخاب طبیعی بین آنها شکل بگیرد، شرکت های کوچکی که  احتمالا بوسیله ایده های خلاقانه در بدو شروع  فعالیت کرده اند با استفاده از تسهیلات مالی بتوانند از فرصت های بازار استقاده کنند.

وی با اشاره به اقدامات لازم برای حمایت از استارتاپ ها، گفت: حمایت هایی از استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان که ایده های خوبی را مطرح می کنند و می توانند آینده خوبی در اقتصاد ایران داشته باشند در قالب تسهیلات مالی در طی سالهای اخیر در ایران انجام گرفته است لذا این حمایت ها جنبه موثری نداشته  زیرا یک شبکه بانکی یا سازوکار ویژه تامین مالی مختص این دسته از صنایع در ایران وجود ندارد. بیشتر حمایت ها در سطح تشویق، حمایت های معنوی و سیاست گذاری های مقطعی است ولی بطور مثال بانک ویژه ای برای تامین مالی کسب و کارهای کوچک و متوسط وجود ندارد که اگر به مشکل نقدینگی برخوردند به آنجا مراجعه کنند.

ذاکری با اشاره به تجربه جهانی در تاسیس بانک های مختص به صنایع کوچک و تامین مالی خرد، عنوان کرد: تجربه تاسیس بانک های صنایع کوچک را در برخی از کشورهای جهان در نظر بگیرید به طور مثال گرامین بانک در کشور بنگلادش که به خوبی نشان داد با اعتبارات بسیار اندک در حد چند دلار چقدر می توان در جهت رفع فقر در یک منطقه فقیر اقدامات موثری داشت، همین تجربیات جهانی در کشور ما قبل از اقدام به ارائه راهکار عملیاتی ارزش مطالعه و تفکر دارند که چگونه در یک کشور فقیر مانند بنگلادش بانک صنایع کوچک تشکیل می شود و تا این حد موفق عمل می کند و به رفع فقر کمک می کند ولی در کشور ما متاسفانه من به عنوان یک دانش آموخته علم اقتصاد باید بگویم بخش عمده ای از بانک ها در کشور ما  نه تنها نقشی در کاهش فقر نداشته اند بلکه اقدامات شان به گسترش فقر انجامیده است به این علت که پول طبقات محروم و متوسط جامعه را برای کسب سود  دریافت کردند و در قالب وام های کلان به سرمایه داران بزرگ و پروژه های بزرگ و سرمایه بر تسهیلات دادند نتیجه این رویکرد این شد که در واقع ارزش پول سپرده گذاران کوچک از بین رفته در مقابل وام گیرندگان بزرگ هم تسهیلات شان را به دارایی های مولدی  تبدیل کرده اند که مولد بونشان از لحاظ اقتصادی توجیه پذیر نیست بلکه صرفا از نظر افزایش قیمت و سود حسابداری توانسته برای آنها سود حسابداری ایجاد نماید و از این نظر تجربه منفی توزیع درآمدی داشته اند.

وی با اشاره به تجربه گرامین بانک بنگلادش، گفت: در حالیکه گرامین بانک بنگلادش دقیقا برعکس این رویکرد را داشت و از کلان محل سپرده هایش  به صنایع و کسب و کارهای کوچک تسهیلات اعطا می کرد، به نظر من دوستان در زمینه تجربه بانکی باید عنایت خاصی به تجربه بانک اعتبارات خرد در سایر نقاط جهان داشته باشند و بتوانند سازو کاری برای تامین صنایع کوچک در ایران بومی سازی کنند. قطعا در شرایط فعلی ایران تشکیل بانک صنایع خرد الزام آور است و می تواند در زمینه کاهش فقر و ایجاد اشتغال کمک زیادی کند ولی این سازوکار باید با استفاده از تجربیات جهانی و ملی و اصلاح اشتباهات گذشته انجام بگیرد زیرا متاسفانه در اقتصاد ایران معمولا هر ایده و فعالیت اقتصادی به منبع رانت جدیدی منجر می شود یعنی به محض اعلام تشکیل بانک صنایع کوچک امکان رانت جویی از منابع و تسهیلات این بانک بوجود می آید پس بهتر است با ایجاد سازوکارهای نظارتی آثار منفی ناشی از رانت جویی در حوزه بانکی را هم در نظر بگیرند تا آثار مثبت ناشی از اعطای اعتبار به صنایع کوچک را افزایش دهد.